Jasnogórskie rekolekcje Bożogrobców
W Bazylice Grobu Bożego w Miechowie, w której w Wielki Piątek gromadzą się Bożogrobcy, stają oni u Grobu Bożego i również kontemplują scenę w głównym ołtarzu Zmartwychwstania. Posiada on ogromną siłę oddziaływania na ich myśli oraz uczucia i wprost uskrzydla wiarę nie tylko Bożogrobców. Zbliżając się do ołtarza mają wrażenie, że wznoszą się wraz z powstającym z grobu Chrystusem. Artysta pokazał wiekopomną chwilę Jego chwały i tryumfu. To symbol zwycięstwa nad śmiercią, które może być też nasze.
Mówił o tym ks. dr hab. Janusz Królikowski, który w dniach 7-9 marca 2014 roku prowadził na Jasnej Górze rekolekcje dla członków Polskiego Zwierzchnictwa Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie pod hasłem „850-lecie fundacji polskich Bożogrobców inspiracją dla rozwoju Zakonu”.
- Grób Pana, to szkoła kultu Bożego – stwierdził. – Dlatego Bożogrobcy wnieśli tak duży wkład w dzieje Kościoła. Ich idea przemawia tu, jakby głosem Boga. Ale to także wyzwanie, aby przyjąć działanie Boże nie tylko z pokorą, lecz też z odwagą. W naszych czasach obserwujemy zachwianie tej jakże istotnej prawdy. Trzeba więc nieustannie o nią walczyć. Chrześcijanin ma wszakże znakomity oręż - Grób Chrystusa, przy którym odczuwamy oddziaływanie Boga, splatającego nierozerwalnie śmierć Jezusa z Jego Zmartwychwstaniem.
- Krzyżowcy zanieśli na Zachód relikwie z miejsca Męki Chrystusa – mówił dalej rekolekcjonista. - Dzięki temu powstawały coraz to nowe „miejsca święte”, zachęcające do modlitwy wstawienniczej. W Europie narodziło się Święto Bożego Grobu, patronalne dla Miechowitów, obok Godzinek o Bożym Grobie. Zakon, to dziedzic wielkiej tradycji, wskazującej, jak dawać świadectwo innym. Bożogrobcy propagowali także kult Matki Jezusa. W teologii bóstwo Chrystusa łączy się z Maryją. Anioł Jej zwiastował: „jesteś wypełniona łaską Boga”.
Ale musimy unikać grzechu, bowiem oddala on nas od Boga. Przeżywając liturgię Wielkiego Piątku pocieszamy się, że to nie ostatni akt życia Jezusa. I tak zatriumfuje dobro, chwalebne życie po zwycięstwie nad śmiercią! Zmartwychwstanie postrzegajmy, jako Prawdę, której domaga się logika ludzkiego istnienia. Dzięki temu uniesiemy się jak przy ołtarzu w bazylice miechowskiej razem z Nim do chwały. Członkom Zakonu Grobu Bożego przypada szczególna rola przekazywania tego świadectwa. - Przyobleczcie się w zbroję światła, a blask zmartwychwstania przekłujcie w uczynki miłosierdzia – nawoływał rekolekcjonista. Przytoczył tu zdarzenie z pokazu mody w Rzymie, z którego dochód został przeznaczony na cel charytatywny. W pewnym momencie zebrani przeżyli szok, bowiem na wybiegu ukazała się Matka Teresa. Zaskoczony konferansjer najpierw zaniemówił, a potem oświadczył: „do tej pory oglądaliśmy ładne dziewczyny, teraz widzimy prawdziwie piękną kobietę”. Stanowiła ona wprawdzie całkowite fizyczne przeciwieństwo młodych modelek, ale to właśnie ona prezentowała świadectwo piękna, zrodzonego z łaski naśladowania Chrystusa.
- Jak widać dobro rodzi się z łaski, a ona czyni człowieka pięknym moralnie. Powinniście czynić dobro, ale trzeba je ukierunkować. Bożogrobcy koncentrują się więc na wspieraniu chrześcijan w Ziemi Świętej. Zaś nauczanie, to pierwsze dzieło miłosierdzia. Czerpiąc inspirację z idei Grobu Bożego pomagamy bliźnim przenosić Jego światło dalej - zakończył rekolekcjonista.
Rekolekcje jasnogórskie Bożogrobców okazały się także bogate w liturgię. W piątek odprawili Drogę Krzyżową na wałach klasztornych, a następnie uczestniczyli w Mszy św. przed Cudownym Obrazem, odprawionej pod przewodnictwem abp Wacława Depo. Biorąc także udział w Apelu Jasnogórskim, zawierzyli Matce Bożej swój zakon i swe rodziny.
Drugi dzień rozpoczęli Jutrznią, a po II konferencji odśpiewali Godzinki ku czci Grobu Bożego. Wzięli też udział w Mszy św. w kaplicy Cudownego Obrazu pod przewodnictwem o. Nikodema Gdyka, odprawionej w intencji członków Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego z homilią ks. prałata Tadeusza Kukli. Po Mszy św. Paulin, Albert Szustak zaprowadził chętnych do biblioteki OO. Paulinów, gdzie zapoznali się z inkunabułami z XVI, XVII i XVIII w., których biblioteka posiada około trzysta oraz z osiemnastowiecznym inkrustowanym stołem, pod którym zakonnicy ukryli przed hitlerowcami obraz Matki Bożej Częstochowskiej, zaś na ołtarzu figurowała jedynie kopia. Akurat w tym czasie klasztor wizytował gubernator Hans Frank, któremu stół spodobał się i chciał go wziąć na Wawel. Ledwo zakonnicy wytłumaczyli mu, że to niemożliwe, bowiem stół został wykonany w tym pomieszczeniu i nie mieścił się w żadnym z okien, ani w drzwiach. Hitlerowcy próbowali go jednak wynieść, ale nie udało się z uwagi na gabaryty. Bożogrobcy wpisali się do księgi pamiątkowej. W tym samym czasie odbyło się zebranie Zwierzchnika Karola Bolesława Szlenkiera C*SSH z kandydatami. O godzinie 18.45 przed III konferencją zostały odprawione Nieszpory w kaplicy Domu Pielgrzyma. Przy okazji dowiedzieliśmy się, że generał Zakonu Stróżów Bożego Grobu ks. Jakub Radliński w latach 1744-62 często przebywał na Jasnej Górze i zachęcał współbraci do kultu Matki Bożej Częstochowskiej. Wydał on, ostatnie w Polsce przedrozbiorowej opracowanie na Jej temat oraz sprowadził kopię Cudownego Obrazu do bazyliki miechowskiej.
W niedzielę uczestniczyliśmy ponownie w Jutrzni w kaplicy Domu Pielgrzyma i Mszy św. przed Cudownym Obrazem Jasnogórskiej Pani. Mszę celebrował ks. prał. Jerzy Bielecki ESSH, a homilię wygłosił nasz rekolekcjonista. Po ostatniej konferencji Zwierzchnik Karol Szlenkier C*SSH odczytał odpowiedź na telegram od Wielkiego Mistrza kardynała Edwina Frederica O’Briena, w którym kardynał polecał szczególnej uwadze, skupione na ubóstwie naśladowanie Jezusa, podkreślane przesłaniem papieża Franciszka. W odpowiedzi Bożogrobcy polscy zapewnili, że nie ustają w pracy na rzecz chrześcijan Ziemi Świętej. Rekolekcje zakończyła Modlitwa Rycerza prowadzona przez Zwierzchnika.
Małgorzata Chojnacka-Dzieszyńska DSSH
Rozważania podczas Apelu Jasnogórskiego
w dniu 7 marca 2014 r.
Maryjo, Matko Ukrzyżowanego i Zmartwychwstałego Pana,
Gwiazdo nadziei i nowej ewangelizacji,
Stają dzisiaj do apelu damy i kawalerowie Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie, którzy w swej najnowszej historii już po raz piąty odbywają rekolekcje na Jasnej Górze. Przychodzimy Maryjo przed Twój jasnogórski Wizerunek, aby wyrazić naszą wdzięczność Bogu za 850 lat fundacji Bożogrobców na ziemiach polskich. W tym dziękczynieniu, wraz z rycerzami i damami Zakonu, uczestniczą także wierni z parafii Miechów, gdzie powstał pierwszy konwent Bożogrobców, a przez ponad 7 wieków Miechów był siedzibą dla Bożogrobców. W Miechowie był nowicjat i szkoła zakonna. Swoją siedzibę miał tu również Generał Zakonu Bożogrobców. Zakon ten, zwany w Polsce Miechowitami, szerzył na ziemiach polskich kult Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Przez Bożogrobców został zapoczątkowany zwyczaj urządzania misteriów Męki Pańskiej, grobów Pańskich w Wielki Piątek i nabożeństw Drogi Krzyżowej na ulicach miast i drogach wsi polskich. W Miechowie znajduje się wierna kopia Jerozolimskiej kaplicy Grobu Pańskiego z szesnastego wieku. Klasztor miechowski był pierwszym w Polsce i pierwszym w Europie reprezentantem idei i kultu Grobu Bożego. Swoją religijną i kulturotwórczą działalnością emanował na znaczne połacie ziem polskich i na kraje ościenne. Szczególnego znaczenia nabrał po opanowaniu Jerozolimy przez innowierców. Uważano go za centrum wszystkich placówek nie tylko w Polsce, ale we Francji, Hiszpanii, Neapolu, Anglii, na Węgrzech, w Czechach i innych krajach. Te wielowiekowe związki miasta Miechowa z Zakonem Bożogrobców są okazją do wspólnego świętowania i dziękczynienia.
Maryjo, Matko Ukrzyżowanego i Zmartwychwstałego Pana,
Tutaj na Jasnej Górze, Zakon Rycerski Grobu Bożego w Polsce i parafia przy Bazylice Grobu Bożego w Miechowie składają jubileuszowe dziękczynienie za obfite plony wielowiekowej działalności Bożogrobców na ziemiach polskich. Tutaj także, przed Twoim jasnogórskim Wizerunkiem, pragną wszyscy wzmocnić swoje siły duchowne, aby dzisiaj i w przyszłości podejmować z mocą dziedzictwo poprzednich pokoleń. Bo Zakon Bożogrobców to nie tylko chlubna przeszłość, to nie tylko bogate tradycje czy cenne doświadczenia duchowe i obfite łaski. To zobowiązanie i inspiracje, aby troszczyć się o najświętsze miejsca chrześcijaństwa i nieść pomoc chrześcijanom w Ziemi Świętej. Obchodząc jubileusz 850–lecia powstania pierwszej fundacji Bożogrobców na ziemiach polskich, my członkowie Zakonu, czujemy się zobowiązani kontynuować ten rys duchowości i działalności naszych poprzedników. Trzeba, abyśmy odkryli sens wspólnotowego losu: wiary, wierności, odwagi, ofiary i zmartwychwstania.
Dzisiaj parafia przy Bazylice Grobu Bożego w Miechowie i Zakon Rycerski Grobu Bożego w Polsce są spadkobiercami wielkiego dziedzictwa po Zakonie Bożogrobców. Od 2010 roku Zakon Rycerski Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie Zwierzchnictwo w Polsce posiada stałą siedzibę w Miechowie w estetycznie odrestaurowanych i funkcjonalnie wyposażonych wnętrzach budynku poklasztornego, w sąsiedztwie Bazyliki Grobu Bożego. Do współczesnego Zakonu przyjmowane są nowe zastępy dam i kawalerów. Kim są współcześni kawalerowie i damy?
Nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore, podczas Mszy św. na rozpoczęcie jubileuszu 850-lecia Bożogrobców powiedział, „dziś - nie wymaga się od nowych dam czy kawalerów, aby mieli szlacheckie korzenie; raczej wymaga się, aby byli szlachetni sercem”. „Istota członkostwa w zakonie Bożego Grobu polega na wierze pokornej i radosnej. Gdy osoba dorosła, często zamężna czy żonata, decyduje się wstąpić do zakonu i w związku z tym złożyć w świątyni, podczas specjalnej liturgii, publiczne wyznanie swojej osobistej wiary w Chrystusa, w intymnej komunii z Kościołem i papieżem, to jest to bez wątpienia świadectwo mocnej wiary. Dziś zakon nie opiera się już na zakonnikach-rycerzach, jak to było w jego wczesnej historii, ale na damach i kawalerach całkowicie zanurzonych w życiu społecznym świeckiej wspólnoty. W tym środowisku damy i kawalerowie działają i przekuwają swój wybór na świadectwo wiary, wyrażającej się też przez konkretne czyny”.
Maryjo,
Ty, która byłaś szczególnym świadkiem zbawczych tajemnic Chrystusa w Betlejem, Nazarecie, Kanie Galilejskiej, a zwłaszcza w Jerozolimie, ucz nas świadectwa wiary w chrześcijańskiej codzienności, w realizacji naszego powołania członków Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie. Maryjo, nasza Matko, w Twojej wierze szukamy oparcia dla naszej wiary, aby stale dawać świadectwo mocnej wiary. Podobnie jak Ty, nasza Matko, pragniemy stawać się błogosławionymi przez wiarę, przede wszystkim przez wiarę w pusty grób zwycięskiego, zmartwychwstałego Chrystusa, Twojego Syna. Maryjo, módl się za nami, abyśmy się nie zniechęcili i nie zwątpili w oczekiwaniu zmartwychwstania i zwycięstwa krzyża. Abyśmy strzegąc Pustego Grobu byli świadkami nadziei.
Maryjo, Gwiazdo nadziei.
Pomóż nam być wiernymi świadkami nadziei. Dzisiaj, kiedy wielu składa swoje nadzieję w tym świecie, to pusty Grób nam mówi, że istnieje inny świat, że mamy przed sobą przyszłość. Wpatrywać się w pusty Grób, to otwierać się na życie wieczne. To jest nasza wielka nadzieja, o której wspominał Benedykt XVI w encyklice „Spe salvi”. Bóg jest fundamentem nadziei – nie jakikolwiek bóg, ale ten Bóg, który ma ludzkie oblicze i umiłował nas aż do końca. Umarł na Krzyżu, lecz grób jest pusty , bo zmartwychwstał. My chcemy być wiernymi świadkami Zmartwychwstałego Pana.
Maryjo, Matko nasza,
Naucz nas wierzyć, żywić nadzieję, kochać wraz z Tobą. Tobie Maryjo polecamy wszystkich członków Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego na całym świecie. Polecamy Ci pielgrzymkę jubileuszową z Miechowa. Nade wszystko polecamy Ci, Maryjo wszystkich słabych, chorych, cierpiących, w sposób szczególny: bpa prof. Kazimierza Ryczana - komandora z gwiazdą, prof. Piotra Małoszewskiego - kawalera naszego Zakonu, cierpiących chrześcijan w Ziemi Świętej. Niech stale odnajdują motywy życia i nadziei.
Bądź z nami na wszystkich drogach naszego życia, prowadź nas do swojego Syna, przypominaj byśmy czynili zawsze to wszystko, cokolwiek On nam powie. Amen.
Ks. Jerzy Bielecki ESSH
